Prezentacja maturalna do korekty...

Temat : ''Rycerz jako postać literacka. Rozważ problem, przywołując wybranych bohaterów''

Witam ,mam do sprawdzenia pracę maturalną którą pisałem sam... Pokazałem bibliografię mojemu poloniście to powiedział mi ,że mało podmiotu , doradził aby opisać Kmicica i jego przemianę ,Opisać Zawiszę (z Wesela) tzn. dlaczego się ukazuje,jaka jest tego wymowa... Gdybym go posłuchał to bym musiał zmieniać chyba całą pracę którą mam napisaną a niechciałbym tego robić. Myślę,że grunt to postawić sobie jakąś tezę i odpowiednio argumentować ,opisywać, nie widzę sensu w opisywaniu rycerzy takich idealnych,nie odbiegających od wzorca... Wklejam pracę i bibliografię i liczę,że wypowie się ktoś kto zasugeruje co zmienić aby było lepiej...

''Rycerz jako postać literacka. Rozważ problem przywołując wybranych bohaterów''

Kogo możemy nazwać rycerzem ? Rycerz to wojownik walczący konno lub pieszo, posiadający specjalny status społeczny ,którego postępowanie opierało się na specjalnym etosie. Rycerstwo jako stan ukształtowało się w epoce średniowiecza. Była to elitarna warstwa społeczna feudalnego, która wytworzyła swoisty styl życia ,etykę i ceremoniał. Motyw rycerza występuje głównie w literaturze tej epoki. W ówczesnym społeczeństwie feudalnym, rycerstwo było warstwą społeczną złożona z feudałów ,zobowiązanych z racji posiadania ziemi do służby wojskowej i uczestniczenia w wyprawach wojennych na wezwanie swojego władcy. Mianem rycerza możemy jednak określić bohaterów literackich innych epok odznaczających się w sposób szczególny odwagą, honorem, lojalnością, stawiających wyżej nad własne życie walkę o wyznaczone ideały. Można z powodzeniem użyć słowa rycerstwo i znaczeniu stylu życia praktykowanego przez ludzi różnych epok – od starożytności po czasy współczesne.
W literaturze spotkać możemy przede wszystkim archetyp prawomyślnego, honorowego, odważnego, sprawiedliwego i wiernego rycerza lecz postaram się udowodnić, że postać rycerza w literaturze nie zawsze jest zgodna z jego wzorcowym wizerunkiem.
Pierwsi rycerze w literaturze pojawili się wraz z jej powstaniem. Już w starożytności mnóstwo było wzmianek o dzielnych wojownikach. Nie wszyscy oni jednak swym postępowaniem zasłużyli na określenie ich jako „rycerz bez skazy’’. Przykładem jest Achilles ,jeden z bohaterów Iliady „Homera”. Achilles to ucieleśnienie męskiej odwagi i urody ,został wyposażony przez poetę w wyjątkowe zalety i wady. Jest pełen zapalczywości i gniewu ,ale jest też szlachetny i wielkoduszny. Achilles umie być dworny i rycerski ,sprawiedliwy i opanowany np. gdy przyjmuje heroldów ,którzy przyszli odebrać mu Bryzeidę lub posłów Odyseusza :Ajaksa i Fojniksa. Wtedy budzą się w nim refleksie ,że wojna nie ma sensu ,że sława nie jest warta życia ludzkiego. W jego duszy pojawia się tęsknota za spokojnym życiem i świadomość kruchości ziemskiego szczęścia. Na razie jednak górę bierze gniew i urażona ambicja. Achilles obraził się i zapamiętał w gniewie. Nie dba o los rodaków ,przyjaciół ,gdy prosi matkę o interwencję u Zeusa. Zachowuje się jak rozkapryszony egoistyczny młokos. Dopiero śmierć Patroklesa wstrząsnęła nim do głębi. Rozpacz przytłumiła gniew na Agamemnona i obudziła poczucie winy ,że swą zapamiętałością doprowadził do śmierci druha. Jednak szlachetniejsze uczucia nie zdominowały jeszcze jego duszy. Ogarnia go przede wszystkim dzikie pragnienie zemsty. W bezlitosny sposób morduje Trojan nad brzegami Skamandra, ze wściekłym okrucieństwem profanuje zwłoki Hektora, a wcześniej obrzuca go wyzwiskami. Spokój i opanowanie odzyskał dopiero podczas pogrzebu przyjaciela. Wielkość duszy ukazał w scenie pojednania z Priamem. Objawiły się w jego sercu wielkoduszność, współczucie i poczucie więzi z drugim człowiekiem, cierpiącym i nieszczęśliwym. Uważam, że Achillesowi daleko było do ideału, pomimo, że doskonale walczył i szanował swoich bogów, w przystępie pasji skłonny był do robienia różnych niegodnych rycerza a nawet człowieka rzeczy.
Inny przykład z „Iliady’’ to Hektor. Był on najdzielniejszym wojownikiem wśród Trojan a zarazem największym postrachem Greków. W przeciwieństwie do swego rywala cenił on swoje życie i nie odznaczał się taką brawurą jak Achilles, który nad własne życie przedkładał chwałę. Na wojnie Hektor zabijał jak każdy- w końcu to walka była zasadniczym zadaniem rycerzy-jednak swoim postępowaniem oraz wyznawanymi ideałami zapracował sobie na miano archetypu rycerza bez skazy, powielanego później w kolejnych epokach.
W epoce średniowiecza powstało dużo opowieści o bohaterach :Rycerzach historycznych i legendarnych. Jednym z nich jest Roland. Roland to główny bohater eposu pt. „Pieść o Rolandzie’’. Jako postać literacka ma wiele wspólnego z postacią historyczną. Należał do grona rycerzy Karola Wielkiego i podczas powrotu z wyprawy przeciwko Saracenom w 778 roku rzeczywiście dowodził tylną strażą wojsk francuskich. W czasie przeprawy przez Pireneje jego oddział został napadnięty i pokonany. Jako wzorcowy rycerz średniowieczny Roland czci Boga ,w imię wiary walczy z Saracenami, a dla króla gotów jest do najwyższych poświęceń. Bierze udział w najbardziej niebezpiecznych potyczkach, a w decydującym starciu tylnej straży z niewiernymi nie wzywa pozostałych wojsk na pomoc. Prawdopodobnie przewiduje klęskę, ale woli poświęcić życie ukochanych towarzyszy, niż być pomówionym o brak odwagi. Uwielbia niebezpieczeństwo i poszukuje go. Nic nie jest w stanie go przerazić, jest szaleńczo pewny siebie, walczy zaciekle, jest niebywale silny i odważny, perfekcyjnie opanował rzemiosło rycerskie. Wypełnia cały rytuał dotyczący rycerskiego zachowania. Nawet w chwili śmierci niczego nie pomija. Łamie miecz – znak rycerskiego stanu, symbol jego waleczności i odwagi, zwraca twarz w stronę Hiszpanii ,aby każdy wiedział, że śmiało stawia czoła wrogom, wspomina ‘’słodką Francję’’ i króla, poleca duszę Bogu. W bitwie z Saracenami uwydatnił swoje cechy charakteru :odwagę, szlachetność, wierność i mądrość. Podjął walkę z poganami ,chęci do walki dodawała mu świadomość ,że walcząc okazuje swoje oddanie królowi i miłość do ojczyzny. Jednak w ostatecznym rozrachunku można powiedzieć, że nie umiał poświęcić się całkowicie dla dobra rodaków. Wiedząc że ma przed sobą silniejszego i liczniejszego przeciwnika nie zawrócił swojego oddziału, ani nie wezwał posiłków, gdyby to uczynił uchronił by od śmierci wielu swoich towarzyszy.
‘’Musicie bowiem wiedzieć, że są dwa sposoby walczenia … trzeba być lisem i lwem’’ oto cytat z dzieła włoskiego filozofa Nicolo Machiavellego które stało się mottem powieści poetyckiej pt. ‘’Konrad Wallenrod’’. Główny bohater utworu – młody Litwin – jako dziecko został porwany przez Krzyżaków. Wychowywano go na dworze mistrza Zakonu – Winrycha w duchu wyznawanych przez Zakon ideałów i wartości. Nadano mu nazwisko Walter Alf a do jego wynarodowienia nie dopuścił stary Halban ,litewski liryk,który narodowymi pieśniami wskrzeszał w nim miłość do ojczyzny, podsycał nienawiść do Krzyżaków i rządzę zemsty na Zakonie. Dlatego Walter Alf na samym czele najważniejszych spraw postawił dobro narodu litewskiego. Kiedy wraz z wojskami Krzyżaków był na wyprawie przeciwko Litwinom ,odmówił walki i oddał się w ich ręce. Po tym jak król Kiejstut zaakceptował go jako rodaka i męża swojej córki Aldony ,wiódł spokojne życie. Wkrótce słaba Litwa zaczęła przegrywać z Krzyżakami . Walter powziął więc postanowienie walki z nieprzyjacielem, która hańbiąca i nieetyczna dawała szansę na pokonanie wroga. Musiał dokonać dramatycznego wyboru: za cenę zwycięstwa walka podstępna. Był przecież Litwinem- członkiem niewielkiego narodu, który nie miał żadnych szans w otwartej walce z Krzyżakami. Chcąc ratować zagrożoną ojczyznę poświęca własne szczęście ,miłość żony i wybiera „metodę lisa’’ – podstęp i zdradę. Wraz ze starym Halbanem wrócił na ziemię Zakonu pod przybranym nazwiskiem – Konrada Wallenroda , zyskując zaufanie krzyżackich współbraci, został wybrany mistrzem Zakonu by doprowadzić do klęski wojsk krzyżackich. Konrad Wallenrod bardzo cierpi, przeżywa rozterki moralne, wie ,że wybrany sposób rozprawy z Zakonem jest „straszny’’ ale „jedynym skutecznym niestety’’. Wyrzekł się wszystkiego co by było dla niego drogie. Poświęcił swoje szczęście i szczęście swojej żony dla dobra narodu. Nie mógł żyć spokojnie wiedząc ,że jego kraj czeka klęska. Na ołtarzu ojczyzny złożył miłość, rodzinę, swoje życie. Lecz co z wizerunkiem rycerza? Konrad przegrał jako rycerz stosując walkę nieetyczną, wyrzekł się siebie, swego imienia i honoru.
W literaturze spotkać możemy przede wszystkim archetyp prawomyślnego ,honorowego, odważnego, sprawiedliwego i wiernego rycerza. Jednak nie o wszystkich postaciach rycerzy w literaturze możemy powiedzieć – rycerz idealny. Wydawałoby się ,że chociaż w sferze fikcji literackiej etos rycerski powinien stanowić rodzaj idealnego modelu opisującego rycerza doskonałego. Bez wątpienia warto jednak szukać nieraz może zbyt wybielonych, lecz pięknych postaci dawnych rycerzy bo cechy takie jak honor, cnota nie są dziś w cenie.

Bibliografia

Temat: „ Rycerz jako postać literacka. Rozważ problem, przywołując wybranych bohaterów.’’
Literatura podmiotu:
1.Homer: Iliada, Prószyński i S-ka, Styczeń 2005, ISBN 83-7337-970-3
2.Adam Mickiewicz: Konrad Wallenrod, Greg, 2010, ISBN 978-83-7327-168-5
3.Przełożył Tadeusz Żeleński-Boy, Pieśń o Rolandzie, Greg, 2008, ISBN 978-83-7327-243-9
Literatura przedmiotu:
1.Dorota Nosowska: Słownik motywów literackich, (strony 420-424), Wydawnictwo Park Sp. z. o.o.’’, Bielsko – Biała 2004, ISBN 83-7266-299-1
2.Teresa Michałowska: Średniowiecze, (strony 149-153), Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 1995, ISBN 83-01-12851-8
3.Źródła internetowe:
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Parsifal_(postać_literacka)], (dostęp 30.03.2011)
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Rycerstwo], (dostęp 30.03.2011)

Czy praca nie jest zbyt krótkowzroczna ? Co powinienem dodać,co powinienem zmienić ?

Pozdro

3 utwory to troszkę mało, proponowałabym jeden dorzucić. np.
Balladyna - Kirkor typowy średniowieczny rycerz.
Baczyński wiersz pt: Rycerz
Wesele...

Jak na 15 minut mówienia masz za mało.

w pieśni o rolandzie należy wpisać Anonim, tytuł, przeł. kto

co do Grega jw.:]

wikipedia do wyrzucenia..to jest niekompetentne źródło informacji... za to powinni oblewać:] wpisz lepiej słownik terminów literackich sławiński, gowiński, kostkiewiczowa...
doprzedmiotu zamiast hasła rycerstwo daj Ossowską Marię, Etos rycerski i jego odmiany
do podmiotu "Grażyna"

btw w Iliadzie nie ma rycerzy...wtedy byli wojownicy:] rycerstwo zaczyna się kształować w średniowieczu...

lepiej dać coś z Trylogii Sienkiewicza... będzie bezpieczniej:]

dlaczego w tekstach maturzystach nie ma przypisów? to ułatwia życie, kiedy komisja spyta na podstawie czego są wnioski...albo czyja to teoria...:]

do tego, jak są cytaty wtekście musi być przypis...:>

maturzystów*

Do przedmiotu dam Grażynę Mickiewicza i coś z legend arturiańskich i myślę że styknie a tą wiki wywalę skoro tak

weź ten słownik... jest najlepszy:]

tylko musisz się dopytaj czy musisz wyspiać tylko słownik, czy konkretne hasło i dopiero dzieło...:]

legendy arturiańskie są dobre

co do Iliady to jest ona podsawą do ustalenia kodeksu rycerskiego... i tak jak wczesniej mówiłam Ossowska Maria, Etos rycerski i jego odmiany to ksiązka obowiązkowa.. i wystarczająca w obajśnieniach... do wszystkich wybranych pozycji z lit. podmiotu